گزارش نشست وضعیت کنونی وهابیت و سلفیه در جهان اسلام
آیت الله نجم الدین طبسی: اصلی ترین مشکل ابن تیمیه
در این نشست، آیت الله نجم الدین طبسی با اشاره به فعالیت های عجولانه و افراطی وهابیت و سلفیه علیه شیعه، این حرکات را بی حاصل و ناشی از انحطاط و زوال این تفکر دانست و آن را نشانۀ ضعف آنان در برابر تفکر شیعی، قلمداد کرد. ایشان با اشاره به کتاب “هل فرحت بالشیعه” که توسط وهابیت نوشته شده، به مقدمۀ آن کتاب پرداخت که در آن نویسندۀ وهابی از مواضع حمایتی مسلمانان از ایران و حزب الله لبنان و افتخار مسلمانان به ایران و بزرگان شیعه، ابراز تأسف و خطر کرده است و در ادامه، تحول اهل سنت به شیعۀ اثنی عشریه را پیش بینی نموده است.
طرد ابن تیمیه از سوی اهل سنت
آیت الله طبسی با ذکر مواردی از جمله سفر برای زیارت پیامبر (ص) و بوسیدن قبر یا ضریح و توسل و طلب شفاعت … که توسط ابن تیمیه، حرام شمرده شده است، به بیان دفاع عالمان اهل سنت از زیارت و بوسیدن ضریح و گریه و توسل و طلب شفاعت و انتقاد از ابن تیمیه پرداخت. ایشان انتقاد اهل سنت به ابن تیمیه را تا در حد طرد او دانست و گفت: «حتی شاگرد ابن تیمیه، شمس الدین ذهبی، به مخالفت با نظریات او برخاست.»
ایشان با استناد به مدارک مختلفی از اهل سنت، جایگاه ابن تیمیه را در بین عالمان اهل سنت مانند ابن بطوطه، عبدالکافی سبکی، ابن حجر هیثمی، حصنی دمشقی، ذهبی، ابن حجر عسقلانی، و … بی مقدار و طرد شده شمرد؛ چرا که برخی از ایشان، ابن تیمیه را دارای مشکل عقلی دانسته اند و برخی او را به خاطر عقایدش، از مسلمین خارج دانسته اند. عده ای او را زندیق و کافر، و عدۀ دیگری او را دشمن امیرالمؤمنین علی (ع) و فاطمه (س) و اهل بیت (ع) معرفی نمودند؛ و بالاخره برخی در معرفی او گفته اند که او کسی است که خداوند او را ذلیل نمود.»
مشکل اعتقادی ابن تیمیه
آیت الله طبسی در ادامه به افکار و عقاید ابن تیمیه پرداخت و مشکل اصلی ابن تیمیه را مشکل اعتقادی عنوان کرد و به مواردی از عقاید باطل او در مورد خداوند و فاطمه (س) امیرالمؤمنین علی (ع) و مسألۀ خلافت پرداخت و این نظریات را نظرات خارج از اسلام، توصیف کرد؛ زیرا ابن تیمیه در توحید معتقد به تشبیه و تجسیم است و نسبت به اهل بیت (ع) اظهار بغض نموده و اتهاماتی را به معصومین (ع) وارد نموده است. ابن تیمیه در تشبیه خداوند، به روایات دروغ گویان، تمسک جسته که گفته اند: وقتی خداوند خواست خودش را خلق کند، اسب هایی آفرید و این اسب ها را به حرکت در آورد و خودش را از عرق این اسب ها آفرید!! ابن تیمیه، این تناقض را توحید می داند و حتی فرق بین خالق و مخلوق را نمی شناسد. همچنین ابن تیمیه در توحید، خداوند را به جوانی با موی فر معرفی می کند؛ که این ها تماماً از مشکل اعتقادی او، حکایت دارد.»
ابن تیمیه و مسألۀ خلافت
ایشان در ادامه به نظرات ابن تیمیه دربارۀ خلافت پرداخت و آن را یکی دیگر از عقاید باطل او خواند. ابن تیمیه گفته “هیچ کس با خلافت ابوبکر، مخالفت نکرد و هیچ کس علی را بر ابوبکر سزاوارتر نمی دانست؛ چرا که هر کس این چنین فکری داشته باشد، در او ریشۀ جاهلیت بوده، چون عرب در جاهلیت، خاندان رئیس را برای ریاست مقدم می کردند. آیت الله طبسی با اشاره به این اعتقاد و تحلیل باطل ابن تیمیه، وی را جاهل به تاریخ و حدیث معرفی می کند و ناصبی بودن وی را دلیل این مطالب می داند. ایشان انکار بزرگان صحابه و خود امیرالمؤمنین (ع) و حضرت فاطمه (س) را از مسلمات تاریخ و حدیث شمرد که ابن تیمیه به خاطر دفاع از خلافت ابوبکر، از تمام آن ها چشم پوشی کرده است. ایشان نظریات ابن تیمیه و وهابیت را مخالف با قرآن و سنت و تاریخ و حتی مبانی اهل سنت دانست و با انتقاد از کسانی که همیشه حالت دفاعی می گیرند، گفت: «ما در مباحث علمی، باید سؤال کنیم و ما باید نظرات و عقاید وهابیت را زیر سؤال ببریم و به بوتۀ نقد و انتقاد بکشیم.»
آیت الله طبسی عقاید و افکار و اعمال وهابیت و سلفیان را در امتداد عقاید خوارج و امویان و دشمنان اهل بیت، توصیف کرد. وی در ادامه، با توجه به عقاید ابن تیمیه، این عقاید را ملاکی برای تعیین سلفی و اعتدالی، عنوان نمود و گفت: «هر کسی که در برابر عقاید ابن تیمیه، موضع گیری منتقدانه دارد، اعتدالی است و نمی توان تفکر اهل سنت اعتدالی را با گرایش ایشان به تفکرات وهابیت، جمع کرد.»89/12/15
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.